Träumerei: tussen chocoladedroom en werkelijkheid

Op vakantie in Duitsland kwam ik ze weer tegen, de repen van FairAfric. Ze stonden in de winkel naast die andere "goede" repen, die van de GEPA. Al die goede bedoelingen samen met de klanken van Schumann's Träumerei maken dat ik zachtjes wegdroom. Wegdroom in mijn ideale chocoladewereld.

En plots staat dit chocoladerek in Ghana, het belangrijkste chocoladeland. Ik ben daar op vakantie en bezoek het chocolate-experience-center, een pelgrimsoord voor elke oprechte chocoholic. Het rijke aanbod overdondert me, soorten die ik nog nooit geproefd heb liggen hier opgestapeld voor toeristen die van over de hele wereld zijn gekomen. Ik boek een fabriekstour en sta versteld van al het vakmanschap, het technische vernuft en al die rijke grondstoffen. Uiteindelijk besluit ik ook een rondleiding op een echt cacao-estate te volgen, ik heb tenslotte niet voor niets zo ver gereisd. Op een prachtig landgoed worden we ontvangen door de jongste generatie van een cacaoboerenfamilie. Met trots vertelt zij hoe haar opa ruim honderd jaar geleden begon met één veldje cacaobomen en hoe door hard werken en de stijgende vraag dit uitgroeide tot een estate, geliefd en gekoesterd door de hele familie. Onze rondleidster vertelt dat ze zelf landbouwwetenschap heeft gestudeerd en tien jaar geleden de leiding over het landgoed heeft overgenomen. Met deze generatiewisseling kwam ook de overstap naar biologische cacaoteelt waardoor het bedrijf toekomstbestendig is zodat ook volgende generaties weer van de cacao zullen kunnen leven. 

Eenmaal terug in Nederland schrijf ik een blogje over dit prachtige land waarin de heerlijkste chocolades altijd net iets beter smaken dan wanneer je ze mee naar huis neemt. 

De muziek verstomt en mijn droom verdwijnt.

Voor een chocoholic is dit een droom, voor wijn- en whiskyliefhebbers is dit realiteit. Ook bierfanaten kunnen zulke dromen laten uitkomen, evenals culinaire freaks van de vreemdste pluimages. Maar wij chocoholics moeten ons schamen en bij iedere gelegenheid verantwoording afleggen over welke reep waarom wel of niet ethisch verantwoord is.  

Het dichtst bij mijn droom komt FairAfric, al eens eerder hier besproken. Dit merk verkoopt geen bonen of halffabrikaten, maar maakt daadwerkelijk chocolade als eindproduct in Ghana. Sinds kort komt zelfs de door "Afric" gebruikte suiker uit Afrika (Mozambique) wat hun gehele product nog meer FairAfric maakt. Natuurlijk hebben deze boeren geen estate's en is hun toekomst in de cacao onzeker, maar ze produceren biologisch en verdienen meer dan fair trade. 

Minder dromerig is de GEPA, deze Duitse fair trade organisatie is voortgekomen uit de wereldwinkels en enkele kerkelijke ontwikkelingsorganisaties. Zij laten ook biologische fairtraderepen produceren. Voor GEPA zijn eerlijke prijzen zeer belangrijk en met het fairtrade+ label willen zij dit benadrukken. Wel produceren zij hun repen volgens het klassieke schema: grondstoffen kopen over de hele wereld om die dan in Europa te verwerken. Op de reep die ik heb staat netjes vermeld dat de bonen van KONAFKOOP uit Kameroen komen, waarvan ik helaas geen website kan vinden. De chocolademaker voor de GEPA is de firma Weinrich in Herford (kort geleden op dit blog verschenen).

Het proeven van onderstaande repen bracht me weer geheel terug in de realiteit.

Gepa, Zarte Bitter, 70%. Deze reep ziet er mooi glanzend uit, de krak is helder en strak. Wat geur betreft zijn het hier vooral de koffie- en karamelnoten die de overhand hebben. Daarop drijft lichtjes dat beroemde aroma: vanille.

De reep smelt uitgesproken langzaam, om niet te zeggen, hij smelt bijna niet. Het vettige dat wel in mijn mond loskomt maakt de indruk van gedeodoriseerde cacaoboter. Vet zonder smaak, eigenlijk niet lekker. Pas na lang wachten wil het stuk in mijn mond uiteenvallen en dan is daar die mokka/koffie smaak, maar mild, in een macchiatosterkte. 

Wanneer je op deze reep kauwt werkt hij beter, de structuur van de reep geeft ook echt wat te kauwen. Op deze manier genoten komt dan ook eindelijk de vanille tot inzet en wel als dominante smaak. Maar we weten allemaal dat dit middel gebruikt wordt om het gebrek aan smaak (lees kwaliteit) van de bonen te verhullen. Wat me in positieve zin opvalt is het gebrek aan onaangename bijsmaken, het woord "zarte" in de naam wordt zeker waargemaakt. Positief gezegd is deze reep is een vriendelijke allemansvriend, negatief geduid heeft de reep een zwak karakter, dat aangevuld wordt met vanille.

FairAfric, Zartbitterschokolade, 80%. Deze reep ziet er vrij donker uit, glanst goed, de krak is matig. De reep zit in een afbreekbaar cellofaan, gemaakt van houtpulp. 

De geur is aromatischer dan ik verwachte. Ik ruik dennenbos en honing met zelfs iets van rozengeur erin.

Voor het smelten moet ik even wachten. De smaak herinnert me aan Caro koffie, die koffievervanger gemaakt uit granen. Er zit een duidelijk bittere kern in deze reep die hem zwaar van smaak maakt. Er ontbreken de lichtere aroma's in die ik wel bij het ruiken meekreeg. Het mondgevoel is wat korrelig en hoestdroog, dus zonder astringent te zijn.  

Tussen droom en werkelijkheid bevindt zich voor mij chocolade. 

Want tussen droom en daad
staan wetten in de weg
en praktische bezwaren,
maar ook weemoedigheid
die komt des avonds laat

wanneer men slapen gaat... 

Willem Elschot