Vragen en lijstjes

De vraag: "Wat is een verantwoorde reep?" zou moeten zijn: "Voor wiens verantwoording komt deze reep?".

 

Toen Teun van der Keuken in 2003 zichzelf aangaf voor het eten van een paar repen chocolade, waarna hij zich schuldig achtte aan het instandhouden van slavernij, legde hij als antwoord op bovenstaande vraag de verantwoordelijkheid bij zichzelf, dus bij de consument. Wat toen als een onmachtig gebaar van nobelheid grappig over kwam, bracht de discussie over het doorschuiven van de verantwoordelijkheid binnen de chocolade-industrie weer eens goed in het nieuws. Hij stelde de vraag: "Voor wiens verantwoording komt deze reep?".

Die discussie, die ook toen niet nieuw was, heeft nu eindelijk die groepen mensen bereikt die uit hoofden van hun functie verantwoordelijkheid dragen: politici en bestuurders. En daarmee zijn we bij het enige lichtpuntje aangekomen dat ik in de Cocoabarometer 2020 van het VOICE Network kan ontwaren. 

Zoals elk jaar is ook dit jaar de cocoabarometer weer een opsomming van bittere ellende. Maar halverwege hoofdstuk twee van dit rapport ontwaarde ik een klein lichtpuntje: de ontwikkelingen binnen de Europese Unie aangaande de roep om een "Supply Chain Law". Zo'n "leverketen-wet" wordt niet alleen door de (Franse, Nederlandse, Duitse en Zwitserse) overheid besproken. Mijn optimisme schuilt vooral ook in de vraag om regelgeving door de industrie zelf. Die willen het liefst zo snel mogelijk duidelijkheid.

Wat vaak als een gordiaanse knoop wordt gepresenteerd komt in de chocolade-industrie op het volgende neer. 

Twee landen, als je wilt zes landen, produceren serieus cacao. Voor het verwerken van deze cacao zijn ook weer zes landen verantwoordelijk, met een prominente plaats voor Nederland. Daarbij zijn op grote schaal zes verwerkers en vier producenten, dus zo'n tien bedrijven betrokken. Hoe moeilijk kan het nou zijn om een paar duidelijke afspraken te maken. 

In mijn ogen draagt de Nederlandse overheid daarom voor een belangrijk deel de verantwoordelijkheid voor de anderhalf miljoen kinderen die werkzaam zijn in de cacaoproductie. Deze kinderen en met hen enkele miljoenen families kijken terecht naar ons om eindelijk eens de daad bij het woord te voegen en hen een levensvatbare toekomst te geven. 

Mijn boerenverstand zegt me, dat als miljarden mensen willen hebben wat enkele miljoenen mensen verbouwen deze miljoenen daarmee in hun levensonderhoud zouden moeten kunnen voorzien.

Mijn boerenverstand zegt me ook dat wie verantwoording draagt ook ter verantwoording geroepen kan worden. 

Behalve de cocoabarometer verscheen afgelopen week ook het lijstje van de ASN Bank met een meer praktische invulling op de vraag welke reep verantwoord is. De Chocolatemakers en Mesjokke staan hoog op deze lijst. Ook Tonys werd genoemd, terwijl Tony met de Tony's FAIR  zelf ook weer flink op de trommel sloeg.

Eigenlijk wilde ik deze week over kaas en chocolade schrijven, maar ik heb besloten, aansluitend bij deze actualiteiten, eerst een Mesjokke reep te proeven. 

Mesjokke D.A.R.C. Angel 72% Winter Spiced. In deze reep dus geen kaas, maar kruiden. In de verpakking zit een briefje waarop wordt uitgelegd dat Mesjokke vanwege de politieke situatie in Nicaragua moest overstappen naar een andere cacaoleverancier. Om dicht in de buurt van hun normale D.A.R.C. Angel reep te blijven zijn ze uitgekomen bij Ingemann. Die geeft zijn verschillende cacaofermentaties namen, in dit geval hebben we te maken met de Tenor cacao. (Ik vraag me dan wel weer af: wat doet Ingeman waardoor hij wel uit Nicaragua kan exporteren en zijn concurrent niet?)

De reep ziet er prachtig donker uit met een rijke diepe glans die met een volle krak deze reep een top uitstraling geeft. In de geur zit voor mij het kruidnagelaroma vooraan met een kleinbeetje witte peper.

En dan geduld, heel rustig begint de reep te smelten en OOOOOH....... hierbij kun je wegdromen. Wie wel eens goede lebkuchen gegeten heeft herkent de smaak meteen. Natuurlijk proef ik die kruidnagels, witte peper, maar ook gecandeerde sinaasappel en wat kaneel. Natuurlijk gaan de topnoten van de cacao wat verloren in dit aromatisch geweld, maar met zijn grondsmaak is deze chocolade krachtig genoeg om dit alles te dragen. Mannen van mesjokke, ik word compleet gelukkig van deze reep.

Dan nu de geplande kaas repen.

Fjåk 45% Melk Brunost heet mijn tweede reep. Het heeft enkele kerstdiners bij mijn schoonouders geduurd voordat ik die Noorse bruine geitenkaas, die daar op tafel verscheen leerde waarderen. Nu hoort deze smaak voor mij bij kerst en de geur die ik bij het openen van deze reep ruik doet me meteen aan ons kerstdiner denken. Het is een mengsel van houtige karamel met de geur van een vol vette crème fraîche. Al kruimelt de reep behoorlijk de krak klinkt toch ferm. Het smelten begint vrij makkelijk en dan valt me op dat er kleine kruimeltjes in zitten, waarschijnlijk zowel kaaskruimels als zoutkristallen. In de combinatie is er genoeg ruimte voor de chocoladesmaak die een aardse toon zonder scherpte toevoegt en tegelijk de karamel in de kaassmaak mooi aanvult. Voor deze reep gebruikt Fjåk cacao uit Haiti van het Pisa collectief. 

Het smaakresultaat is een volheid en diepte gevat in zoet, crème, hout en aarde die samen vooral een warme indruk geven. Van deze reep gaat de zon niet schijnen maar je ervaart een behaaglijk gevoel van genoeglijkheid. 

Käse-Walnuss-Trauben heet mijn laatste reep en in deze reep heeft Zotter ongeveer alles gestopt wat je maar kunt bedenken bijvoorbeeld: smeltkaas, kaneel, walnoten, chili, appelbalsamico, zout, vanillepoeder, citroen, rozijnen, steranijs en grappa. Oh ja, en er zit ook nog chocolade omheen. De reep vouw je min of meer in stukken, want de vulling, die uit twee laagjes bestaat is zacht als marsepein en de chocolade mantel is zo dun, dat die zonder krak wel meebeweegt. Dit is meer een gastronomische versie van de powerbar. Ik ruik de krenten. Ik proef de krenten met kaneel en krijg herinneringen aan marsepein met walnoot. Van de kaas kan ik in de smaak geen spoor terug vinden, het is gewoon een lekkere zoete snoepreep. En de chocolade?.....die zit er vrij anoniem omheen en speelt een ondergeschikte rol. 

Wees gerust bovenstaande repen zijn allemaal verantwoord, je blijft wel zelf verantwoordelijk voor welke smaak je kiest.