Cacao: een love story

Voor zover ik weet kent Nederland één iemand die een visitekaartje heeft met de functie Consultant Cocoa & Chocolate erop: Marika van Santvoort. Zij gaf me haar kaartje deze zomer op het EuroBean Chocolate Festival in Duitsland en voor mij was deze titel reden genoeg haar voor een interview te vragen. Ik kon niet vermoeden dat zij een half jaar later in een statig, oud pand in Amsterdam, dat nu gevuld is met bedrijvigheid die niet zonder laptop kan functioneren, mij een heuse love story ging vertellen.

Cacaoboeren zijn trots op hun product. Chocolademakers en chocolatiers gebruiken het woord gepassioneerd om hun relatie met cacao te beschrijven. Zo niet Marika van Santvoort, zij spreekt over liefdes.
Ja meerdere echte liefdes! Op verschillende continenten en op verschillende plaatsen en ze weten van elkaar.
Zo is er Kameroen: haar "oude liefde, die soms een beetje pijn doet, maar je dierbaar is." Wist je dat Trinitario de meestvoorkomende cacaosoort in dit land is. Heel bijzonder voor West-Afrika.
Ook is ze "verliefd" op Ecuador. En wanneer ze voor haar werk daar moet zijn probeert ze er altijd een bezoek aan de Amazone aan vast te plakken. Maar haar grootste liefde draagt ze altijd bij zich, als tattoo, want dat doe je met echte liefdes. Een cacaobloem siert haar onderarm. Het is de vrucht van deze bloem die haar hart gestolen heeft. Werkelijk, deze vrouw leeft voor cacao. En wellicht daarom werd het een heel serieus interview.

Na veel gestudeer belandde Marika in Kameroen voor een mensenrechtenproject. Ze had een tuintje waarin van alles groeide, waar ze niets vanaf wist. En zo is het gekomen. Marika wil namelijk graag veel weten van de dingen die ze in haar leven tegenkomt. Toen daar dus een cacaovrucht in verscheen ging ze op onderzoek uit. Natuurlijk stonden er ook andere dingen in haar tuintje, bijvoorbeeld een mangoboom. Prima hoor, maar te gewoon. Het onbekende lokte en ze ging bij cacaoboeren meewerken. Met die cacaovrucht werd het meer. Dit was de ware.

Nu heeft ze al zes jaar haar eigen bedrijf Moving Cocoa wat haar de titel consulente laat waarmaken. Ziet deze consulente de cacaowereld veranderen? Langzaam, maar transparantie dwingt tot actie, zo vertelt ze. Niet alleen de consument dwingt door een groter bewustzijn de producenten tot verandering, ook de onhoudbaarheid van de productieketen zoals die nu bestaat, laat de grote producenten geen andere keus dan de vlucht naar voren. Marika wijst erop dat de gemiddelde leeftijd van cacaoboeren in Ghana 55 jaar is en dat jongeren geen brood zien in deze vorm van moderne slavernij. Er worden daar nu serieuze pogingen gedaan jongeren een perspectief te bieden als boer in de cacao-sector. Marika ziet dat een boerderij dan wel minstens drie hectare groot moet zijn en de prijs van cacao omhoog moet, "anders blijft het armoe".
Wanneer ik haar later vraag of zo ook voor één van de grote bedrijven zou willen werken komt aarzelend toch een "ja, want op die schaal kun je werkelijk impact maken". Dat is iets wat typisch voor haar is: ze is een wereldverbeteraar. Datgene waarvoor gestreden wordt, en wat als fair trade bestempeld wordt, is voor haar de minimale standaard.

Bewijs van echte liefde
Een andere mogelijkheid om wat aan de armoede van de cacaoboeren te doen is zoeken naar waardevermeerdering van hun product. En hier komt haar liefde voor de cacaovrucht tevoorschijn.
Er blijkt zoveel meer mogelijk met deze vrucht, "wij concentreren ons altijd maar op die boon." Zowel de pulp als de huls bieden mogelijkheden om extra waarde te creëren. Van de huls kan bijvoorbeeld meel gemaakt worden (ik had hier nog nooit van gehoord) en van de pulp kun je sap maken. En dat brengt ons bij haar tweede bedrijf. (Marika zet haar liefdes om in bedrijven).
Met het merk Freebird Cacao Juice is hard gewerkt om cacaosap, iets dat in Zuid-Amerika al eeuwen bestaat, in Europa als levensmiddel erkend te krijgen door de EU. Vorig jaar al was zij met dit product de hit van het Chocoa Festival. Zoiets simpels als een wetgeving heeft de introductie van dit drankje tot nu toe belemmerd, maar dit euvel is nu verholpen. Niets staat de lancering van cacao juice meer in de weg. Vol energie is er een complete productie en logistieke lijn opgezet in Ecuador en zo gauw de introductie een feit is zal ik erover berichten. (Chocoholics weten dat de smaak van verse cacaopulp waanzinnig lekker is. Een pak vol met zulk sap moet puur genot zijn.)
Het is ook in Ecuador dat het derde bedrijf van Marika actief is. Samen met Mariana De La Rosa richtte ze vorig jaar Gaia Cacao op. Dit bedrijf ondersteunt de export van fine flavor cacao uit zowel Ecuador als Venezuela naar de haven van Amsterdam. Ze bemiddelen bij de logistiek, export en bieden de mogelijkheid producenten en makers zo direct en transparant mogelijk bij elkaar te brengen. Op dit moment representeren zij de producenten van Hacienda Victoria in Ecuador en Chococao in Venezuela.
Zo gauw de naam Venezuela valt moet je natuurlijk vragen stellen. Is handel met dat land nu mogelijk? "Ja, dat is wel mogelijk, maar je moet mensen on the ground hebben."
En dan komt het woord vertrouwen naar boven. Omdat ik dit begrip al vaker in samenhang met handel heb gehoord vraag ik ook Marika hoe zij dit ervaart. Dan blijkt dat haar studie psychologie niet voor niets is geweest. "Een vertrouwensrelatie moet je opbouwen" en ze benadrukt "het is belangrijk te begrijpen hoe mensen jou waarnemen." Dat is volgens haar van groter belang dan hoe jij zelf andere mensen waarneemt. Maar ze wijst ook op plaatselijke verschillen in de handel.
In Zuid-Amerika is het belangrijk er persoonlijk te zijn. "Bellen is niet genoeg." In Kameroen leerde ze dat het goed is de ongeschreven regels te leren. Het was in dit land dat ze de ervaring opdeed hoe het is om een minderheid te zijn. Of het vrouw zijn iets uitmaakt weet ze niet. Tot nu toe pakt het eerder positief uit om bijvoorbeeld de enige vrouw tussen vertegenwoordigers en handelaren op havenbijeenkomsten te zijn. Ondertussen is voor deze dame de wereld haar speelveld, alsof ze nooit anders heeft gedaan.
Omdat we elkaar deze zomer in Duitsland waren tegengekomen vraag ik haar ook naar de Duitse markt en waarom daar in verhouding zo weinig op het gebied van craft chocolate te vinden is. "Traditie" is volgens haar het antwoord en lastige regelgeving voor beginnende makers. (Tja, daar verschillen we iets van mening, maar dat is nu niet aan de orde.)
Thuis heeft Marika een chocoladekoelkast vol repen, al noemt ze zichzelf geen grote chocolade-eter. En zelf chocolade maken? Dat gaat ze dus niet doen. Natuurlijk heeft ze er wel tijd aan gespendeerd om die ervaring ook op te doen, maar "een chocoladereep is maar één van de producten die je van de cacaovrucht kunt maken." en het is die hele cacaovrucht die haar grote liefde is. Welke reep er nu in haar tas zit weet ze niet, het blijkt Lapa Lapa 72% Nicaragua te zijn. Gevraagd naar haar lievelingsrepen komt er een lijstje: "Original Beans stelt nooit teleur" en Krak, Friis Holm en Conexion uit Ecuador vindt ze interessante makers.
.
Voor nu bedank ik Marika. Alles is liefde en chocolade zeker.

(In mijn aansluitende post proef ik een aantal repen van makers die Marika noemt.)











Reacties

Populaire posts van deze blog

Marketing en strategie

Choco-praat: Wouter Tjeertes, vijf jaar Pure Chocolate

Craft Chocolate Cuba of het versprinngend perspectief